Muziek in Colombia

De Colombiaanse cultuur is een mengeling van Afrikaanse, inheems Indiaanse en Europese (in het bijzonder Spaanse) invloeden. In de 19e eeuw werd de slavernij afgeschaft en Afrikaanse, Indiaanse en andere etnische groepen gingen in elkaar op. Muziekstijlen als de bambuco, vallenato en porro kregen een grote invloed.

Toen in de 19e eeuw de wals in Europa populair werd ontstond een Colombiaanse versie, de pasillo. (Klik hier voor een voorbeeld op Musica Colombiana.) Moderner is de Colombiaanse salsamuziek, van Cubaanse oorsprong, en de Colombiaanse muziek wordt tegenwoordig vanzelfsprekend sterk beïnvloed door moderne rock- en popmuziek. De nationale muziek van Colombia is echter wel de Cumbia.

Cumbia

Voorbeeld Cumbia muziek

Cumbia is complexe, rhythmische muziek die ontstond aan de Colombiaanse Atlantische kust. Cumbia is een mengeling van Spaanse en Afrikaanse muziek. Oorspronkelijk bestond cumbia alleen uit percussie en zang. Moderne groepen gebruiken tegenwoordig echter ook blaasinstrumenten en keyboard. Er zijn verschillende verklaringen voor de bijbehorende dans. Wellicht komt de dans uit het Afrikaanse Guinee waar een dans onder de naam cumbe bestond. De dans verbeeldt waarschijnlijk het het hof maken van de man aan de vrouw, terwijl anderen er op wijzen dat het typische voetenwerk van de man wellicht zijn oorsprong vindt in de pogingen van de aan de enkels geketende slaven om te dansen. De cumbia kreeg vaste voet aan de grond in de 40er jaren van de 20e eeuw toen de muziek zich verspreidde van het platteland naar de stad. Onder invloed van mamba, big band en porro ontwikkelde de muziek zich tot zijn huidige vorm. Artiesten als Lucho Bermudez verfijnden de muziekstijl die in de 50er jaren zijn hoogtepunt beleefde. De cumbia verspreidde zich door artiesten als La Sonora Dinamitra naar Mexico waar de stijl ook nog steeds populair is.

Colombiaanse salsa

Salsa Muziek - Fruko

De salsa ontstond onder Cubanen in New York en Puerto Rico, en verspreidde zich snel tot in Colombia, waar artiesten als Fruko en Joe Arroyo de muziek populair maakten. De salsa ontwikkelde zich in een typisch Colombiaanse vorm ook wel genaamd musica tropical. Andere belangrijke Colombiaanse salsa muzikanten zijn Grupo Niche, Alkimia, La Misma Gente, Los Titanes, Los Nemus del Pacifico, Orquesta Guayacan en Grupo Galé.



 

Afrikaanse muziek en Champeta

Sommige Colombiaanse gebieden zoals El Choco, Cartagena en Isla de Providencia hebben grote, van slaven afstammende, Afro-Colombiaanse gemeenschappen. In deze gebieden is de integratie met de inheemse en Europese cultuur beperkt geweest en in het bijzonder in El Choco is de muziek weinig beïnvloed geweest sinds het geimporteerd is vanuit West-Afrika. Op het eiland Providencia bestaat eveneens een typische volksmuzieksoort die overeenkomt met de Jamaicaanse mento. Belangrijk is echter de stad Cartagena met zijn champeta muziek die weer beïnvloed is door soukous, kompa en ragga (soort reggae). Bekende Champeta muzikanten zijn Luis Towers, El Pupy en Boogaloo, terwijl bijvoorbeeld Elio Boom de Jamaicaanse raggamuffin in de champeta introduceerde.

Bambuco, of Musica del interior

Musica de la interior is een Indiaanse muziekvorm die ook bekend staat als bambuco. Lange tijd was deze muziek niet erg verbreid maar het beleefde zijn hoogtepunt in in de 20er en 30er jaren van de twintigste eeuw. Bekende artiesten zijn Estudiantina, Jaime Llano González and the Morales Pino Trio.

Porros

Porro is een enthousiaste vorm van blaasmuziek die zijn oorsprong vindt in Sucre, Cordoba en Savanna de Bolivar. De ensembles van koperinstrumenten vinden hun oorsprong in de Europese militaire blaaskapellen. Belangrijke porro-groepen zijn Banda de 11 Enero, La Sonora Cienaguera, Orquesta Climaco Sarmiento en Pedro Laza y sus Pelayeros.

Vallenato

Voorbeeld Vallenato muziek - Ivan Villazón

Vallenato ontstond in Valledupar aan de Atlantische kust maar werd pas in 1980 populair in de rest van het land. De oorsprong van Vallenato is onduidelijk maar volgens een legende zou de stijl zijn ontstaan uit een muzikale wedstrijd tussen Francisco el Hombre en Satan. Typisch voor de Vallenato is het gebruik van de accordeon. Muzikanten als Alejo Duran, Alfredo Gutierrez en Lisandro Meza hebben veel invloed op het genre gehad. Caliya introduceerde in de zestiger jaren de basgitaar en de meest recente revival en modernisatie van Vallenato is bewerkstelligd door Carlos Vives in 1993 met het uitbrengen van het album Clasicos de la Provincia. Vanuit de Vallenato zijn diverse subgenres ontstaan, zoals vallenato-protesta met zijn sociaal-bewuste teksten en charanga vallenata, een stijl van de Cubanen in de Verenigde Staten. Geestelijk vader daarvan is Roberto Torres.

Musica llanera

Musica llanera is een muziekstijl uit het grensgebied met Venezuela rond de Orinoco. Centraal in de stijl staat het gebruik van de harp en de muzieksoort is populair in geheel Colombia. Musica llanera is bekend voor zijn verbale uitdaging genaamd contrapunteo. Artiesten in dit genre zijn onder andere Alfredo Ronaldo Ortiz, Alma Llanera, Cimarron, Luis Ariel Rey, Carlos Rojas, Sabor Llanero en Orlando Valdemarra.